Premenstrüel Disforik Bozukluk Nedir?

İçindekiler:

Premenstrüel Disforik Bozukluk nedir?

Prementrüel Disforik Bozukluğun sebepleri nelerdir?

Premenstrüel Disforik Bozukluğun tedavi yöntemleri nelerdir?

Sık sorulan sorular

Ne zaman doktora görünmeliyim?

Premenstrüel Disforik Bozukluk Nedir?

Premenstrüel Disforik Bozukluk, adet kanamasından önceki haftalarda yoğun bir şekilde zayıflatıcı ruh hali değişimleri ve fiziksel semptomlar olarak ortaya çıkan ciddi, kronik bir tıbbi durumdur. Adet gören kadınların %3-8'ini etkileyen bu durum, yoğunluğu ve günlük yaşamı aksatması bakımından Adet Öncesi Sendromu’ndan(PMS) farklıdır. Bu semptomlar adet döngüsünün luteal fazı sırasında, yani yumurtlama ile adetin başlaması arasındaki dönemde ortaya çıkma eğilimindedir. Tipik olarak adet döneminden 7-10 gün önce başlar ve adet başladıktan birkaç gün sonra sona erer.

Semptomlar bir dizi psikolojik ve fiziksel deneyimi içerir. Psikolojik belirtiler arasında anksiyete, ruh hali değişimleri, sinirlilik, depresyon, bunalma hissi ve konsantrasyon güçlüğü yer alabilir. Öte yandan, fiziksel belirtiler yorgunluk, iştah veya uyku düzeninde değişiklikler, göğüslerde hassasiyet, şişkinlik ve baş ağrılarını içerebilir.

Prementrüel Disforik Bozukluğun sebepleri nelerdir?

Premenstrüel Disforik Bozukluğun kesin nedeni tam olarak anlaşılamamış olsa da, araştırmacılar bunun adet döngüsü boyunca meydana gelen hormonal değişikliklerle ilgili olduğuna inanmaktadır. Özellikle, vücudun normal hormonal değişikliklere verdiği anormal tepkinin bir sonucu olabilir.

Bir teori, PDB semptomlarının adet döngüsünü düzenleyen iki ana hormon olan progesteron ve östrojen seviyelerindeki değişikliklerle tetiklendiğini öne sürmektedir. Hormonal dalgalanmalar, duyarlı bireylerde ruh hali, enerji seviyeleri ve fiziksel semptomlarda değişikliklere yol açabilir.

Ruh halinin düzenlenmesinde önemli bir rol oynayan bir nörotransmitter olan serotoninin de bu rahatsızlık ile ilişkili olduğuna inanılmaktadır. Hormonal değişiklikler beyindeki serotonin seviyelerini etkileyerek ruh hali değişimlerine, depresyona ve PDB'de görülen diğer psikolojik semptomlara yol açabilir. PDB'li kadınlar serotonine karşı farklı bir hassasiyete sahip olabilir ve bu da hormonal değişimlere karşı daha şiddetli tepkilere yol açabilir.

Genetik de PDB'de potansiyel bir rol oynar, çünkü bozukluk ailelerde görülme eğilimindedir. PMDB'li bir anneye veya kız kardeşe sahip olmak, bir kadının bozukluğa yakalanma şansını önemli ölçüde artırır.

Premenstrüel Disforik Bozukluğun tedavi yöntemleri nelerdir?

Yoğun ruh hali ve fiziksel semptomlarla kendini gösteren şiddetli bir adet öncesi durum olan Adet Öncesi Disforik Bozukluk söz konusu olduğunda, etkili tedavi yaşam kalitesini önemli ölçüde artırabilir. Genellikle yaşam tarzı değişiklikleri, terapi ve ilaç tedavisinin bir kombinasyonunu içeren çeşitli tedavi stratejilerinin başarılı olduğu bulunmuştur.

Yaşam tarzı değişiklikleri tedavinin ilk basamağını oluşturur. Düzenli fiziksel egzersiz, dengeli beslenme, yeterli uyku ve yoga, meditasyon ve farkındalık gibi stres yönetimi teknikleri PDB semptomlarının yönetilmesine yardımcı olabilir. Kafein, alkol ve yüksek sodyumlu gıdaların sınırlandırılması da şişkinlik, göğüslerde hassasiyet ve ruh hali değişimleri gibi fiziksel semptomları hafifletebilir.

İlaçlar da PDB'nin yönetiminde önemli bir rol oynar. Seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI'lar) genellikle ilk tercihtir ve hem fiziksel hem de psikolojik semptomları hafiflettiği kanıtlanmıştır. SSRI'lar beyinde bir nörotransmitter olan serotonin seviyesini artırarak ruh halinin iyileşmesine ve anksiyetenin azalmasına yol açabilir.

Oral kontraseptifler ve gonadotropin salgılatıcı hormon (GnRH) analogları dahil olmak üzere hormonal tedaviler de PDB semptomlarının yönetilmesine yardımcı olabilir. Bazı oral kontraseptifler adet döngüsü boyunca hormon dalgalanmalarını stabilize ederek PDB semptomlarını azaltabilir. GnRH analogları ise yumurtlamayı baskılayarak PDB semptomlarında azalmaya yol açabilir.

Son olarak, semptomların diğer tedavi seçeneklerine yanıt vermediği ciddi vakalarda, ooferektomi (yumurtalıkların alınması) olarak bilinen bir tür ameliyat düşünülebilir. Bu karar, hasta ve doktor arasındaki kapsamlı tartışmalardan sonra, potansiyel uzun vadeli etkiler göz önünde bulundurularak verilmelidir.

En sık sorulan sorular

1. Premenstrüel Sendrom ve Premenstrüel Disforik Bozukluk arasındaki fark nedir?

Premenstrüel Sendrom (PMS) ve Premenstrüel Disforik Bozukluk(PDB), her ikisi de bir kadının adet döngüsüne bağlı fiziksel ve duygusal semptomlarla ortaya çıkan durumları ifade eder. Bununla birlikte, PDB PMS'den çok daha şiddetlidir ve genellikle günlük aktiviteleri ve ilişkileri önemli ölçüde bozma noktasına gelir. PMS nispeten yaygındır ve adet gören kadınların %80'ini etkilerken, PDB %3-8'ini etkiler.

1. PDB tedavi edilebilir mi?

Şu anda PDB için bilinen bir tedavi olmasa da, semptomları doğru tedavi planı ile etkili bir şekilde yönetilebilir. Bu plan yaşam tarzı değişikliklerini, bilişsel-davranışçı terapiyi ve ilaç tedavisini içerebilir. Tedavinin amacı semptomları azaltmak ve yaşam kalitesini artırmaktır.

1. PDB menopozdan sonra geçer mi?

PDB adet döngüsünün hormonal dalgalanmalarıyla bağlantılı olduğundan, semptomlar genellikle adet döngüsünün sona erdiği menopozdan sonra sona erer. Bununla birlikte, perimenopozda (menopoza giden geçiş aşaması) olan kadınlar hala PDB semptomları yaşayabilir.

1. PDB için herhangi bir doğal çözüm var mı?

PDB'yi yönetmek için bir sağlık uzmanıyla çalışmak çok önemli olsa da, bazı doğal tedavi yöntemleri semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir. Bunlar arasında düzenli egzersiz, dengeli beslenme, iyi bir uyku hijyeni ve yoga ve farkındalık meditasyonu gibi stres yönetimi teknikleri yer alır. Bazı kişiler kafein, alkol ve yüksek sodyumlu gıda alımını azaltarak da semptomlardan kurtulabilir. Ancak bu doğal çözümler herkes için yeterli olmayabilir ve ek tedavilere ihtiyaç duyulabilir.

1. PDB doğurganlığı etkileyebilir mi?

Şu anda PDB'nin doğurganlığı doğrudan etkilediğine dair bir kanıt bulunmamaktadır. Bununla birlikte, PDB semptomları fiziksel rahatsızlık ve duygusal sıkıntı nedeniyle gebe kalmaya çalışma sürecini daha zor hale getirebilir. Gebe kalmaya çalışıyor ve PMDD semptomlarıyla mücadele ediyorsanız, seçenekleriniz hakkında bir sağlık uzmanıyla konuşmanız çok önemlidir.

Ne zaman doktora görünmeliyim?

Adet döneminden bir ila iki hafta önce başlayan ve adet döneminiz başladıktan kısa bir süre sonra düzelen şiddetli fiziksel veya duygusal belirtiler yaşıyorsanız bir sağlık uzmanına görünmelisiniz. Özellikle bu belirtiler günlük hayatınızı - işinizi, okulunuzu, ilişkilerinizi veya genel yaşam kalitenizi - etkiliyorsa, yardım için bir Kadın Doğum uzmanına ulaşmanız çok önemlidir. Unutmayın, PDB doğru tedavi ile etkili bir şekilde yönetilebilen tıbbi bir durumdur. Sağlıcakla kalın.