HPV ENFEKSİYONU NEDİR?
HPV, yani İnsan Papilloma Virüsü, cinsel yolla bulaşan bir virüstür ve 100'ün üzerinde farklı türü vardır. Bazı HPV türleri, genital siğillere yol açarken, bazıları ise rahim ağzı, anüs, orofaringeal (ağız ve boğazın orta kısmı), penis, vulva ve vajina kanserlerine neden olabilir. Bu yazımızda HPV enfeksiyonun risk faktörlerini, enfeksiyondan korunma yollarını, tedavi ve aşı seçeneklerini derinlemesine inceleyeceğiz.
İçindekiler:
1)HPV enfeksiyonu Nedir?
2)HPV Enfeksiyonundan Korunma Yolları Nelerdir?
3)HPV enfeksiyonu semptomları nedir?
4)HPV Enfeksiyonu sebepleri nedir?
5)HPV Enfeksiyonu risk faktörleri nedir?
6)HPV Enfeksiyonu tedavileri nedir?
7)HPV için ne zaman doktora görünmeliyiz?
8)HPV için hangi doktora görünmeliyiz?
HPV enfeksiyonu Nedir?
HPV (Human Papillomavirus), insan papilloma virüsü anlamına gelir ve 100'den fazla farklı türü bulunan geniş bir virüs ailesini ifade eder. HPV, cinsel yolla bulaşabilen en yaygın enfeksiyonlardan biridir ve cinsel olarak aktif herkes enfeksiyon açısından risk taşır.
Çoğu HPV enfeksiyonu, belirti veya semptom göstermez ve genellikle vücut tarafından doğal olarak yok edilir, bu nedenle birçok insan enfekte olduklarını hiç bilmeyebilir. Ancak, bazı HPV türleri cilt ve mukozalarda siğillere (genital siğiller dahil) neden olabilir, diğerleri ise bazı kanser türlerine (örneğin, rahim ağzı, anüs, penis, vulva, vajina ve orofaringeal) yol açabilir.
HPV'nin cinsel yolla bulaştığı bilinmekle birlikte, tam bulaşma şekli tam olarak bilinmemektedir. HPV'nin cinsel ilişki sırasında cilt-cilt teması yoluyla bulaştığına inanılmaktadır.
HPV aşıları, özellikle en yaygın olarak kansere yol açan HPV türlerine karşı koruma sağlar. Aşı, genellikle ergenlik çağından başlayarak genç yetişkinlere kadar önerilir, ancak belirli durumlarda daha yaşlı yetişkinlere de uygulanabilir. HPV aşısı, özellikle rahim ağzı kanseri dahil olmak üzere HPV ile ilişkili çeşitli kanser türlerini önlemek için etkili bir araçtır.
Düzenli rahim ağzı taramaları da önemlidir çünkü bu taramalar, rahim ağzı kanserine yol açabilecek HPV enfeksiyonunun neden olduğu hücresel değişiklikleri tespit edebilir. Bu taramalar, HPV enfeksiyonunun erken evrelerinde hücresel değişikliklerin tedavi edilmesine olanak sağlayarak, kanserin gelişmesini önleyebilir.
HPV Enfeksiyonundan Korunma Yolları Nelerdir?
HPV'den korunmanın birkaç yolu vardır:
HPV Aşısı: HPV aşısı, belirli HPV tiplerine karşı koruma sağlar ve bu tipler genellikle rahim ağzı kanseri ve genital siğiller dahil olmak üzere HPV ile ilişkili durumlara neden olur. Genellikle ergenlik döneminde başlanan HPV aşısı, hem kızlarda hem de erkeklerde önerilir. Yetişkinler de belirli durumlarda HPV aşısı alabilirler.
Kondom Kullanımı: Kondomlar, cinsel yolla bulaşan hastalıkların bulaşmasını azaltabilir. Ancak, kondomlar HPV'ye karşı tam koruma sağlamaz çünkü HPV, kondomun kaplamadığı alanlardaki ciltten cilde temas yoluyla bulaşabilir.
Cinsel İlişki Sırasında Diğer Barikat Yöntemlerinin Kullanılması: Diş damları gibi diğer barikat yöntemleri, oral seks sırasında HPV'nin bulaşmasını azaltabilir.
Cinsel Partner Sayısının Azaltılması: Birçok cinsel partneriniz varsa, HPV dahil cinsel yolla bulaşan hastalıkların bulaşma riski artar.
Düzenli Sağlık Kontrolleri ve Rahim Ağzı Kanseri Taramaları: Rahim ağzı kanseri taramaları (Pap testi ve HPV testi), HPV'nin neden olduğu hücresel değişiklikleri tespit edebilir. Bu, rahim ağzı kanserine yol açabilecek durumların erken tedavisine olanak sağlar.
Smear testi ya da pap testi olarak da adlandırılan pap smear testi, kadınlarda rahim ağzı kanserinin varlığını test etmek için uygulanan bir tıbbi prosedüre verilen isimdir. Pap smear testi sırasında doktor rahim ağzından yani diğer adıyla serviksten hücre örneği alınır.
Bu önlemler, HPV ve HPV ile ilişkili durumların bulaşma riskini azaltabilir, ancak HPV'ye karşı tam koruma sağlamazlar. HPV aşısı ve düzenli sağlık kontrolleri, HPV ile ilişkili ciddi sağlık sorunlarını önlemede önemli rol oynar.
HPV enfeksiyonu semptomları nedir?
Çoğu HPV enfeksiyonu belirti veya semptom göstermez ve genellikle vücut tarafından doğal olarak yok edilir. Ancak, belirli HPV tipleri belirli belirti ve semptomlara neden olabilir:
Genital Siğiller: Bazı HPV türleri, vulvada, vajinada, rahim ağzında, rektumda, penis ve testislerde, veya bacakların üst kısmında siğillere neden olabilir. Genital siğiller genellikle ağrısızdır ancak kaşıntılı olabilir ve çoğu zaman karnabahar şeklindeki küçük kabarıklıklar veya büyük, yumuşak, et benzeri çıkıntılar şeklinde görünebilir.
Diğer Siğiller: Bazı HPV tipleri, el ve ayaklarda, genellikle parmaklarda veya tırnakların etrafında siğiller oluşturabilir. Bu tür siğiller genellikle ağrısızdır ancak görüntüsü hastayı rahatsız edebilir ve bazen basınç veya sürtünme nedeniyle rahatsızlık verebilir.
Kanserler: Bazı HPV türleri, rahim ağzı, anüs, penis, orofaringeal (ağzın orta kısmı ve boğaz) vulva ve vajina kanseri de dahil olmak üzere çeşitli kanser türlerine yol açabilir. Bu kanserlerin belirtileri, kanserin türüne ve konumuna bağlı olarak değişebilir. Örneğin, rahim ağzı kanseri belirtileri arasında anormal vajinal kanama, pelvik ağrı ve anormal vajinal akıntı bulunabilir.
Unutmayın ki, HPV enfeksiyonu olan birçok kişi belirti veya semptom göstermez ve enfekte olduklarını bilmezler. Bu yüzden düzenli sağlık kontrolleri ve rahim ağzı kanseri taramaları, özellikle HPV aşısı olmuş olsanız bile önemlidir.
HPV Enfeksiyonu sebepleri nedir?
HPV veya İnsan Papilloma Virüs, cinsel temas yoluyla bulaşan bir enfeksiyondur. HPV'ye neden olan asıl faktör, HPV ile enfekte bir kişiyle deri-deri temasıdır. HPV'nin cinsel ilişki sırasında bulaştığı bilinmektedir, ancak tam bulaşma şekli tam olarak bilinmemektedir. HPV'nin, özellikle genital bölge, ağız veya boğazda cilt-cilt teması yoluyla bulaştığına inanılmaktadır.
HPV enfeksiyonunun birkaç risk faktörü vardır:
Cinsel Aktivite: HPV, cinsel yolla bulaşan en yaygın virüstür. Cinsel ilişkiye girme yaşı ne kadar küçükse veya birden çok cinsel partneriniz varsa, HPV ile enfekte olma riskiniz artar.
Cinsel Yolla Bulaşan Başka Bir Hastalık: Genital herpes veya klamidya gibi cinsel yolla bulaşan bir hastalığınız varsa, HPV ile enfekte olma riskiniz artar.
Bağışıklık Sisteminizin Zayıflaması: HIV/AIDS veya organ nakli sonrası belirli ilaçları kullanmanız gibi durumlar bağışıklık sisteminizi zayıflatabilir ve HPV ile enfekte olma riskinizi artırabilir.
Derinizin Zarar Görmesi: Siğiller genellikle yıpranmış veya kesilmiş deriye kolayca bulaşır. Bu, özellikle el ve ayaklardaki siğiller için geçerlidir.
Unutmayın ki, HPV çok yaygındır ve cinsel olarak aktif hemen hemen herkesin hayatının bir noktasında HPV ile enfekte olması beklenir. Çoğu HPV enfeksiyonu, belirti veya semptom göstermez ve genellikle vücut tarafından doğal olarak yok edilir. Ancak, bazı HPV türleri ciddi sağlık sorunlarına, özellikle çeşitli kanser türlerine yol açabilir.
HPV Enfeksiyonu risk faktörleri nedir?
HPV (İnsan Papilloma Virüs) enfeksiyonu riskini artıran birkaç faktör vardır:
Cinsel Aktivite: Cinsel olarak aktif olmak, HPV için en büyük risk faktörüdür. Virüs, vajinal, anal ve oral seks dahil cinsel aktivite yoluyla bulaşabilir.
Çok Sayıda Cinsel Partner: Cinsel partner sayısı arttıkça, HPV'ye maruz kalma olasılığınız da artar.
Yaş: Belirli türlerdeki HPV enfeksiyonları, genellikle cinsel aktivitenin başladığı genç yetişkinler ve gençler arasında yaygındır.
Bağışıklık Sisteminin Zayıflığı: HIV/AIDS veya immünsupresif ilaçlar gibi bağışıklık sistemini zayıflatan durumlar, HPV enfeksiyonu riskini artırabilir.
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Varlığı: Cinsel yolla bulaşan diğer hastalıklar (gonore, klamidya, HIV vb.) HPV enfeksiyonu riskini artırabilir.
Cilt Yaraları: Siğiller genellikle yıpranmış veya kesilmiş deriye kolayca bulaşır.
Doğumda Anneden Bulaşma: Çok nadiren de olsa, enfekte bir anne doğum sırasında HPV'yi bebeğine bulaştırabilir. Bu, genellikle bebeğin boğazında siğillere neden olur.
HPV'ye karşı korunmak için, cinsel aktivitede bulunduğunuzda korunma yöntemleri kullanmak (örneğin, kondomlar), HPV aşısı olmak ve cinsel partnerlerinizin sayısını azaltmak gibi önlemler alabilirsiniz. Ancak, hiçbir yöntem %100 koruma sağlamaz. Düzenli taramalar, HPV ile ilişkili kanserlerin erken tespiti ve tedavisi için oldukça önemlidir.
HPV Enfeksiyonu tedavileri nedir?
HPV'nin (İnsan Papilloma Virüs) belirli belirtileri ve sonuçları için çeşitli tedaviler vardır:
Siğiller: Genital siğiller ve diğer siğiller genellikle topikal tedaviler (cilt üzerine uygulanan ilaçlar), dondurma (kriyoterapi), elektrokoterapi veya lazer tedavisi gibi yöntemlerle tedavi edilebilir. Ancak, bu tedaviler HPV virüsünü tamamen ortadan kaldırmaz ve siğillerin yeniden oluşmasını önleyemez.
Anormal Rahim Ağzı Hücreleri: HPV'nin neden olduğu anormal rahim ağzı hücreleri, genellikle cerrahi veya diğer prosedürler (kriyoterapi, LEEP - döngü elektrocerrahi eksizyon prosedürü, konizasyon vb.) ile tedavi edilir. Bu, bu hücrelerin rahim ağzı kanserine dönüşmesini önler.
Kanser: HPV ile ilişkili kanserler, kanserin türüne, aşamasına ve yerine bağlı olarak cerrahi, radyoterapi, kemoterapi veya başka tedavilerle tedavi edilir.
HPV enfeksiyonunun kendisi genellikle belirti göstermez ve vücut tarafından doğal olarak atılır, bu yüzden genellikle tedaviye ihtiyaç duyulmaz. Ancak, belirli HPV türleri ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir ve bu durumlar genellikle tedavi gerektirir.
Bunun yanında, HPV'nin neden olduğu sağlık sorunlarını önlemek için HPV aşısı mevcuttur. Aşı, rahim ağzı kanseri dahil olmak üzere HPV ile ilişkili çoğu kansere neden olan HPV türlerine karşı koruma sağlar. Ayrıca, düzenli Pap smear ve HPV testleri, HPV ile ilişkili rahim ağzı kanserini erken aşamada tespit edebilir ve tedavi edebilir.
HPV için ne zaman doktora görünmeliyiz?
HPV (İnsan Papilloma Virüs) enfeksiyonu belirti göstermeyebilir veya çok hafif belirtiler gösterebilir. Ancak, aşağıdaki durumlarda bir sağlık profesyoneli ile görüşmeniz önemlidir:
Siğiller: Genital bölgede, anüste, ağızda veya boğazda siğiller veya diğer anormal lezyonlar fark ederseniz bir doktora başvurmalısınız. Bu, HPV enfeksiyonunun bir belirtisi olabilir.
Anormal Smear Testi Sonucu: Rahim ağzı smear testi (Pap test) anormal sonuç verirse, daha fazla test ve potansiyel tedavi için bir doktora görünmelisiniz.
Anormal Vajinal Kanama veya Akıntı: Bu belirtiler rahim ağzı kanserinin bir belirtisi olabilir, bu yüzden bu belirtiler varsa bir sağlık profesyoneline başvurun.
Risk Faktörleri: Eğer birden fazla cinsel partneriniz varsa, cinsel olarak aktifseniz ve/veya HPV'ye karşı aşılanmamışsanız, HPV enfeksiyonunuz olup olmadığını öğrenmek ve enfeksiyonun potansiyel sonuçlarına karşı korunmak için bir sağlık profesyoneli ile görüşmeniz önemlidir.
Unutmayın, HPV ile ilgili potansiyel sağlık sorunlarının erken tespiti ve tedavisi, ciddi komplikasyonların önlenmesinde önemlidir. Bu nedenle, düzenli sağlık kontrolü ve smear testleri önemlidir.
HPV için hangi doktora görünmeliyiz?
HPV (İnsan Papillomavirüs) ile ilgili bir durumu değerlendirmek veya tedavi etmek için aşağıdaki doktorlara başvurabilirsiniz:
Kadın Doğum Uzmanı: HPV'nin en yaygın sonuçlarından biri rahim ağzı kanseri olduğu için, genellikle kadınlar bu tür belirtileri bir kadın doğum uzmanıyla (jinekolog) görüşür. Ayrıca, genital siğillerin tedavisi ve HPV aşısı konularında da jinekologlarla görüşebilirsiniz.
Dermatolog: HPV, özellikle genital bölgede ve ağız çevresinde siğillere neden olabilir. Bu tür belirtiler varsa bir dermatolog, bu siğillerin teşhis ve tedavisi konusunda yardımcı olabilir.
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı: HPV bir virüs olduğu için, bazı durumlarda bir enfeksiyon hastalıkları uzmanına yönlendirilebilirsiniz.
Her zaman olduğu gibi, belirli bir durumunuzu veya belirtilerinizi değerlendirecek en iyi doktor, belirtilerinizin doğası ve şiddeti ile genel sağlık durumunuza bağlıdır. Herhangi bir belirti veya semptom konusunda endişeniz varsa, bir doktorla görüşmek her zaman en iyi seçenektir.
Başka bir yazımızda görüşmek üzere, sağlıcakla kalın!
28 Temmuz 2023 MediTechLabs