Adet Gecikmesi Neden Olur?
Adet gecikmesi, bir kadının menstrüasyon döngüsünün beklenenden daha uzun sürdüğü durumu ifade eder. Normalde, bir kadının menstrual döngüsü yaklaşık 28 gün sürer, ancak bu süre 21 ila 35 gün arasında değişebilir ve hala normal kabul edilir. Eğer bir kadının adeti bu normal döngü süresinden daha uzun süre gecikiyorsa, bunu "adet gecikmesi" olarak tanımlarız. Adet gecikmesinin çeşitli nedenleri olabilir. Bu yazımızdan bu nedenlerden detaylıca bahsedeceğiz.
İçindekiler:
Adet gecikmesi nedir?
Adet gecikmesinde en çok sorulan sorular nelerdir?
Adet gecikmesinin sebepleri nelerdir?
Adet gecikmesinde ne zaman doktora görünülmeli?
Adet gecikmesinde hangi doktora görünülmeli?
Adet gecikmesinde hangi kan tahlilleri yapılmalı?
Adet gecikmesinin tedavi yöntemleri nelerdir?
Adet gecikmesi nedir?
Adet gecikmesi, bir kadının menstrüasyonunun beklenenden daha geç başlaması durumudur. Genellikle, bir kadının menstrual döngüsü normalde 28 gün olmasına karşın 21 ile 35 gün arasında olması da normal kabul edilir. Eğer bir kadının adeti bu döngü süresinden daha uzun süre gecikirse, genellikle adet gecikmesi olarak kabul edilir.
Adet gecikmesi birçok sebepten dolayı olabilir:
Hamilelik, stres, polikistik over sendromu (PCOS), menopoz, doğum kontrol yöntemleri, hastalık veya ilaçlar.
Adet gecikmesinde en çok sorulan sorular nelerdir?
Adet gecikmesiyle ilgili çeşitli sorular olabilir. İşte en sık sorulanlardan bazıları:
Adet gecikmesi ne zaman normaldir?
Adet döngüleri her kadında farklıdır ve bazen birkaç gün oynama olabilir. Ancak, genellikle adet döngüsünün 28 ila 35 gün arasında olması beklenir. Eğer adetiniz bu döngü süresinden daha uzun gecikirse, bir sağlık profesyoneline danışmak genellikle iyi bir fikirdir.
Adet gecikmesi hamilelik belirtisi midir?
Adet gecikmesi, hamileliğin en yaygın belirtilerinden biridir. Ancak, her adet gecikmesi hamileliği göstermez. Stres, kilo değişiklikleri, hormon dengesizlikleri ve diğer faktörler de adet gecikmesine neden olabilir.
Adet gecikmesi ne kadar süre sonra hamilelik testi yapılmalıdır?
Eğer hamile olduğunuzu düşünüyorsanız, adetin beklenen tarihinden itibaren bir hafta sonra evde bir gebelik testi yapabilirsiniz. Bu testler, hamileliğin erken dönemlerinde bile genellikle doğru sonuç verir.
Adet gecikmesi olup hamile olmayabilir miyim?
Evet, adet gecikmesi yaşasanız bile hamile olmayabilirsiniz. Adet gecikmesi, hormonal dengesizlikler, stres, aşırı kilo alıp verme, bazı ilaçlar ve diğer faktörler gibi hamilelik dışındaki durumlardan da kaynaklanabilir.
Adet gecikmesi yaşarsam ne zaman bir doktora başvurmalıyım?
Eğer adetiniz beklenen tarihten bir hafta veya daha fazla geciktiyse ve/veya hamile olabileceğinizi düşünüyorsanız bir doktora başvurmanız mantıklı olacaktır. Ayrıca, eğer adetleriniz genellikle düzenli olup birdenbire düzensiz hale gelirse veya gecikmeler yaşarsanız, bir sağlık profesyoneliyle görüşmek önemlidir.
Bu sorular, genel bir rehber olarak hizmet eder ve kişisel durumunuza bağlı olarak cevaplar değişebilir. Herhangi bir belirti veya semptom konusunda endişeniz varsa, bir doktorla görüşmek her zaman en iyi seçenektir.
Adet gecikmesinin sebepleri nelerdir?
Adet gecikmesinin birçok olası sebebi vardır. İşte en yaygın olanlardan bazıları:
Hamilelik: Adet gecikmesinin en yaygın sebeplerinden biri hamileliktir. Eğer cünsel olarak aktif bir kadınsanız ve adetiniz geciktiyse, hamile olma ihtimaliniz vardır.
Stres: Fiziksel veya duygusal stres, hormonal dengenizi etkileyebilir ve adet döngünüzü değiştirebilir.
Kiloda Değişiklikler: Hem aşırı kilo almak hem de aşırı kilo vermek hormonal değişikliklere sebep olabilir ve adet döngünüzü etkileyebilir.
Polikistik Over Sendromu (PKOS): Bu durum, hormonlarınızın dengesiz olmasına ve düzensiz veya gecikmiş menstrüasyonlara neden olabilir. Polikistik over sendromu (PKOS), kadınların üreme çağında sıklıkla karşılaştığı bir hormonal bozukluktur. PKOS, genellikle yumurtalıkların normalden daha büyük olması ve yüzeylerinde birçok küçük, sıvı dolu kistlerin (foliküllerin) oluşması ile karakterizedir.
Menopoz: Menopoz, adet döngülerinin doğal olarak sona erdiği bir süreçtir ve genellikle 45-55 yaşları arasında başlar. Menopoz öncesi dönemde, adet döngüleri düzensiz hale gelebilir ve gecikebilir.
Doğum Kontrol Yöntemleri: Doğum kontrol hapları veya hormon içeren diğer doğum kontrol yöntemleri adet döngülerini etkileyebilir.
Hastalık veya İlaçlar: Belirli hastalıklar veya ilaçlar da adet döngünüzü etkileyebilir. Örneğin, tiroid bozuklukları, diyabet, kanser ve depresyon gibi durumlar adet gecikmesine yol açabilir.
Adet gecikmesi yaşayan bir kadın, hamile olup olmadığını kontrol etmek için evde bir gebelik testi yapabilir. Eğer test negatif çıkar ve adet gecikmesi devam ederse, bir doktorla görüşmek önemlidir.
Adet gecikmesinde ne zaman doktora görünülmeli?
Gebelik Şüphesi: Eğer seksüel olarak aktif bir kadınsanız ve adetinizi beklediğiniz tarihten 1 hafta veya daha fazla bir süre geçtiyse, bir gebelik testi yapabilirsiniz. Eğer test pozitif çıkarsa, bir sağlık profesyoneliyle görüşmek önemli olacaktır. Eğer test negatif çıkar ve adet gecikmesi devam ederse, doktorunuzla görüşmeniz önerilir.
Düzensiz Adet Döngüleri: Eğer genellikle düzenli bir adet döngünüz varken, aniden düzensiz bir döngüye geçiş yaparsanız veya adetlerinizin arası 3 aydan fazla açılırsa, bir sağlık profesyoneliyle görüşmek önemli olabilir. Bu, hormonal bir dengesizliği veya başka bir sağlık sorununu işaret ediyor olabilir.
Aşırı Ağrılı veya Yoğun Adet Kanamaları: Adet kanamalarınız normalden çok daha ağrılı ise veya çok daha yoğunsa, bu bir sağlık sorununa işaret ediyor olabilir ve bir sağlık profesyoneliyle görüşmekte fayda vardır.
Diğer Belirtiler: Adet gecikmesine ek olarak baş dönmesi, aşırı yorgunluk, kusma, aşırı kilo değişiklikleri veya göğüslerde hassasiyet gibi diğer belirtiler de varsa, bir sağlık profesyoneliyle görüşmek önemli olabilir.
Bu durumlar, genel bir kılavuz olarak kullanılabilir. Ancak her kadının durumu farklı olabilir ve kişisel durumunuza bağlı olarak farklı bir yaklaşım gerekebilir. Herhangi bir belirti veya semptom konusunda endişeniz varsa, bir doktorla görüşmek her zaman en iyi seçenektir.
Adet gecikmesinde hangi doktora görünülmeli?
Adet gecikmesi yaşayan bir kadın, bir kadın doğum uzmanı/jinekolog ile görüşebilir. Bu uzmanlar, kadın sağlığı, üreme sağlığı ve doğum kontrolü gibi konuları içerir ve adet döngüsü sorunları konusunda yardımcı olabilirler.
Adet döngüsü sorunlarınız hormonal dengesizliklerden kaynaklanıyorsa, bir endokrinolog da yardımcı olabilir. Endokrinologlar, hormonları ve hormonal dengesizliklerini tedavi eden uzmanlardır. Ancak genellikle ilk başvuru noktası bir jinekolog olacaktır.
Adet gecikmesinde hangi kan tahlilleri yapılmalı?
Adet gecikmesi yaşayan bir kadın, bir sağlık profesyonelinin önerisi ile çeşitli kan testlerini yaptırabilir.
Adet gecikmesinin nedenini belirlemek için doktorunuz hormon testleri (örneğin tiroid hormonları, prolaktin, FSH, LH, östradiol, testosteron), bir hamilelik testi veya polikistik over sendromunu kontrol etmek için ultrason gibi testleri isteyebilir.
İşte en sık kullanılan bazı testler:
Gebelik Testi: Adet gecikmesinin en yaygın nedeni hamileliktir. Eğer cinsel olarak aktif bir kadınsanız ve adetiniz geciktiyse, bir sağlık profesyoneli genellikle öncelikle bir gebelik testi yapmayı önerebilir.
Hormon Testleri: Adet gecikmesi, hormonal dengesizliklerden kaynaklanabilir. Tiroid hormonları, prolaktin, follikül uyarıcı hormon (FSH), luteinizan hormon (LH) ve östrojen seviyelerini kontrol eden kan testleri, adet gecikmesinin nedenini belirlemeye yardımcı olabilir.
Androjen Testleri: Polikistik over sendromu (PKOS) gibi durumlar, yüksek androjen seviyelerine ve adet gecikmesine neden olabilir. Androjen seviyelerini kontrol eden bir kan testi, bu durumun belirlenmesine yardımcı olabilir.
Prolaktin Testi: Prolaktin, bir tür hormondur ve seviyesi yüksek olduğunda adet döngüsü bozulabilir.
Bu testler, adet gecikmesinin nedenini belirlemeye yardımcı olabilir. Ancak her durumda, adet gecikmesi yaşayan bir kadının bir sağlık profesyoneli ile görüşmesi ve testlerin hangilerinin gerekli olduğunu belirlemesi önemlidir.
Adet gecikmesinin tedavi yöntemleri nelerdir?
Adet gecikmesinin tedavisi genellikle altta yatan nedenine bağlıdır. İşte bazı potansiyel tedavi yaklaşımları:
Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Eğer stres, aşırı kilo almak veya kilo vermek gibi yaşam tarzı faktörleri adet gecikmesine neden oluyorsa, bu faktörleri yönetmek adet döngülerinizi düzenleyebilir. Bu, daha dengeli bir diyet, düzenli egzersiz ve stres yönetim tekniklerini içerebilir.
Hormon Tedavisi: Eğer adet gecikmesi hormonal dengesizliklerden kaynaklanıyorsa, hormonal tedaviler faydalı olabilir. Bu, oral kontraseptifler (doğum kontrol hapları) veya diğer hormon tedavilerini içerebilir.
Tedavi Edici İlaçlar: Polikistik over sendromu (PKOS) veya tiroid hastalığı gibi belirli durumlar adet gecikmesine neden olabilir. Bu durumların tedavisi, adet döngüsünü düzene sokabilir.
Cerrahi Tedavi: Bazı durumlardaki adet gecikmesi, yumurtalık kistleri veya fibroidler gibi fiziksel anormalliklerden kaynaklanabilir. Bu durumlarda, cerrahi tedavi gerekebilir.
Psikolojik Danışmanlık: Eğer adet gecikmesi ağır stres veya psikolojik sorunlardan kaynaklanıyorsa, psikolojik danışmanlık veya terapi faydalı olabilir.
Adet gecikmesi yaşayan bir kadın, bir sağlık profesyoneli ile görüşmeli ve uygun tedavi seçeneklerini belirlemelidir. Her durum farklıdır ve en iyi tedavi yaklaşımı, kişinin belirli durumuna ve sağlık geçmişine bağlıdır.
Başka bir yazımızda görüşmek üzere, sağlıcakla kalın!
28 Temmuz 2023 MediTechLabs